VERGİ İDARi DAVA VE VERGİ CEZA DAVALARI HAKKINDA ÖNEMLİ NOT:

Vergi avukatı veya vergi davası avukatı tabirleri yerleşik bir tabir olarak hatalı olarak kullanılmaktadır. Makale başlığında bu ifadeyi kullanmamızın nedeni bu yanlışa dikkat çekmektir. Vergi avukatı tabiri yerine vergi idari davalarında veya vergi ceza davalarında uzmanlaşmış avukat tabiri daha doğru bir tabirdir. Ancak bu sitedeki makaleler özellikle hukukçu olmayan kişiler için bilgi verme amaçlı olması sebebiyle yerleşik bu ifade kullanılabilmektedir. Vergi daireleri vergilendirme işlemini yaparken birçok hatalı işlem yapabilmektedir. Vergi tarhiyatında hata, hesap hatası, kişide hata yapabilmektedir. Mükelleflerin vergi memurlarınca, kayıtlarının incelemesinde, vergi dairelerinin mükellefin eksik vergi gösterdiği, sahte fatura düzenlendiğine ilişkin iddiaları çoğunlukla varsayımsal olarak düzenlenmektedir. Vergi idaresinin bu varsayımsal raporlarına; vergi tekniği raporlarının esas oluşturduğu hakkındaki vergi yüksek oranda vergilendirme ve vergi cezasına tabii tutulan mükelleflerin vergi davası açması durumunda vergi dairesince bu varsayımlar ispatlanamamakta ve davalar kazanabilmektedir. Bu sebeple yüksek vergilendirme işlemin , vergi ziyaı ve cezalarına karşı vergi davası açmak önemli bir yoldur. Vergi kaçakçılık suçlarında da aynı durum yaşanmaktadır. Vergi inceleme elemanın raporlarına, vergi tekniği raporu uyarınca açılan sahte fatura sebebiyle açılan vergi kaçakçılığı ceza davalarında da bu varsayımsal sebeplere dayanıldığı için vergi ceza davalarında avukat tarafından yardım almanız faydalıdır.

Vergilendirme yetkisi nedeniyle devletin tüm vatandaşlarına olduğu gibi vergi mükelleflerine karşı da görece büyük bir üstün buyurma gücü vardır. Fakat bu durum, hukuk devletinde vergi hukuku uyarınca idareye vergilemeye ilişkin işlemlerde keyfi hareket etme yetkisi vermemekte olup vergilemenin yasallığı ilkesinin doğal sonucu olarak idare vergilemeye ilişkin işlemlerinde hukuka uygun hareket etmek durumun

Vergi Uyuşmazlıklarının Doğuş Nedenleri

Vergilendirme işleminin hukuka aykırılığı, vergi incelemeleri, hatalı vergi

tahriyatı ve hatalı vergi ceza uygulaması ile düşük matrah beyanı ve verginin ödenmemesi bu uyuşmazlıkların sebepleri olarak sayılmaktadır.

1. Vergilendirme İşleminin Hukuka Aykırılığı

Vergi uyuşmazlığının ortaya çıkması vergilendirme işleminin yetki, konu, şekil, sebep ve amaç unsurları bakımından hukuka aykırı olması durumunda ortaya çıkmaktadır. Hukuka aykırı olma hallerinde vergilendirme işlemine karşı idari vergi itirazı yapılabilir veya vergi davası açabilmektedir.

2. Vergi İncelemeleri Sonucunda

Genel olarak vergiler, mükellefler tarafından beyan olunan matrahlar üzerinden alınmaktadır. Vergi incelemeleri ile idare, bu beyanların gerçeğe uygun olup olmadığını görmektedir. İnceleme sonucunda, eğer vergilerin gerçeğe uygun bir şekilde ödenmemiş olduğu tespit olunursa, vergi inceleme raporu düzenlenmektedir.

Söz konusu rapora dayanarak bir matrah tayin edilmektedir veya matrah farkı üzerinden vergi dairesi tarafından tarhiyat yapılmaktadır. Mükellefin bulunan matrah ya da matrah farkına karşı gerçeğe uygun olmadığı itirazı üzerine uyuşmazlık doğmaktadır.

• Vergilendirmede Hatalı Tarhiyat Yapılması

Verginin tarhı aşamasında yanlış oran veya tarife uygulanması, hesap hatalarının var olması, yanlış matrahın belirlenmesi, vergiye tabi olmayan kişilerden vergi istenmesi, verginin konusuna girmeyen ya da istisna sayılmış olan gelir, servet, değer, belge ve işlemlerden vergi talep edilmesi uyuşmazlıkları doğuran nedenler arasında sayılmaktadır.

• Düşük Mahtrah Beyanı

Mükellef tarafından beyan edilen matrahın vergi dairesi tarafından düşük bulunması hali ortaya çıkabilir.

VERGİ UYUŞMAZLIKLARINDIN ÇÖZÜM YOLLARI

Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Aşamada Çözümlenmesi

Vergi Uzlaşma

Verginin mükellefe tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içinde yapılmalıdır. Vergi Uzlaşma talepleri dilekçe ile olmalıdır. Bu dilekçeler, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi, defterdarlık ya da Gelir Yönetimi Daire Başkanlığına verilir. Vergi borç ve cezaları için vergi idarelerince vergi uzlaşması için hukuk büromuzdan vergi avukatlığı yardımı alabilirsiniz. Vergi uzlaşmalarında avukat yardımı almanız uzlaşmanın lehinize sonuçlanması açısından lehinizedir.

1. Vergilendirmede Yapılan Hatanın Düzeltilmesi Yolu İle
2. Af
3. Pişmanlık

1. Vergi Uyuşmazlıklarının Vergi Davası İle Çözümlenmesi

Vergi daireleri vergilendirme işlemini yaparken birçok hatalı işlem yapabilmektedir. Vergi tarhiyatında hata, hesap hatası, kişide hata yapabilmektedir. Mükelleflerin vergi memurlarınca, kayıtlarının incelemesinde, vergi dairelerinin mükellefin eksik vergi gösterdiği, sahte fatura düzenlendiğine ilişkin iddiaları çoğunlukla varsayımsal olarak düzenlenmektedir. Vergi idaresinin bu varsayımsal raporlarına; vergi tekniği raporlarının esas oluşturduğu hakkında vergi yüksek oranda vergilendirme ve vergi cezasına tabii tutulan mükelleflerin vergi davası açması durumunda vergi dairesince bu varsayımlar ispatlanamamakta ve vergi davaları kazanabilmektedir. Bu sebeple yüksek vergilendirme işlemine, vergi ziyaı ve cezalarına karşı vergi davası açmak önemli bir yoldur. Vergi kaçakçılık suçlarında da aynı durum yaşanmaktadır. Vergi inceleme elemanın raporlarına, vergi tekniği raporu uyarınca açılan sahte fatura sebebiyle açılan vergi kaçakçılığı ceza davalarında da bu varsayımsal sebeplere dayanıldığı için yeterli ve yerinde savunma yapılması önemlidir. Bu sebeple vergi ceza davası avukat yardımı almanız çok faydalıdır. Vergi idari davası, vergi ceza davasında yalnızca muhasebeci ve mali müşavirlere danışılması yetersiz kalabilecektir.

Uygulamada af yasaları ile ilgili uyuşmazlıklar, belediye gelirleri vergi davası , çevre temizlik vergisi davası , damga vergisi, gelir vergisi davası , gider vergisi, gümrük vergisi davası , katma değer vergisi davası,  kurumlar vergisi davası, vergi ceza davası gibi alanlarda  vergi dava türlerine rastlanmaktadır. Vergi davaları son derece karmaşık dava türü olma sebebiyle bir vergi avukatı tarafından hukuki yardım almanız faydalıdır.

Bu tür davalara, vergisel uyuşmazlıklar konu edilmekle beraber, geniş anlamda ceza mahkemelerinde kovuşturulan vergi suçları da bu uyuşmazlıklar kapsamındadır. Ayrıntılı bilgi için vergi davası avukat yardımı almanız veya  danışmanız faydalıdır.

Vergi Mahkemelerinde Dava Nasıl Açılır?                                         Hangi İşlemlere Karşı Vergi Davası Açılabilir?

Vergi davası davası demek;

• Vergi Usul Kanununa tabi bulunan; vergi, resim, harçlar, bunların faiz ve cezaları ile ilgili davalar,
• 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na göre ithalde alınan vergi ve resimler ve bunların cezaları ile ilgili davalar, ( Gümrük Vergisi Davası )
• Kur farkı, fon vb. şeklindeki vergi benzeri mali yükümlülükler, inzibati para cezaları ile ilgili davalar,
• Yukarıdakilerin tümünün tahsilat aşamasında ortaya çıkan anlaşmazlıklarla ilgili davalar

Vergi ve benzeri malî yükümlülükleri ve bunların tümünün tahsilat aşaması ile ilgili anlaşmazlıkları çözmek üzere yetkili yargı yerinde açılmış olan davaları vergi davası çeşitleri olarak örneklendirebiliriz.

Vergi Mahkemesinde dava açabilmek için verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi, tadilat ve takdir komisyonu kararlarının tebliğ edilmiş olması, tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerince ödemenin yapılmış ve ödemeyi yapan tarafından verginin kesilmiş olması gerekir. Örneği; kişinin vergi tarhının yapılıp artık vergi borcunun doğması, vergi borcunun ödenmesi için vergi idare ve diğer icrai mercilerce işleme başlanması, verginin tahakkuk edilmesi, ihtiyati haciz , vergi borcu nedeniyle ödeme emri, haciz gibi işlemler neticesinde mükellefin dava bu durumlara karşı itiraz ve dava edebilirler.

Vergi Tekniği Raporu ve Vergi Tekniği Raporuna Karşı Dava Açmak;

İdari Yargılama Usul Kanununun ikinci ve VUK’un 378 inci maddeleri birlikte dikkate alındığında; idarenin vergisel nitelikli bir işleminin vergi mahkemesinde dava konusu yapılabilmesi için verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi, tadilat ve takdir komisyonu kararlarının tebliğ edilmiş olması, tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerince ödemenin yapılmış ve ödemeyi yapan tarafından verginin kesilmiş olması gerekir. Bu kapsamda ana kural; tarh işlemine hazırlık niteliğinde olan vergi inceleme raporlarına karşı vergi mahkemesinde dava açılamayacağıdır. Ancak vergi inceleme raporunda, mükellefin devreden zarar veya indirim miktarını ve benzerlerini azaltıcı yönde önerilere yer verilmesi, dolayısıyla da sonraki dönemlerde tarh edilecek verginin doğrudan etkilenmesi durumlarında, vergi inceleme raporları mükellef hakkında icrai nitelikte sonuç doğurma gücüne kavuştuğu  için, bu tür vergi inceleme raporlarına karşı vergi mahkemelerinde dava açılabileceği hususu yargı organlarınca kabul edilmektedir.

Vergi Suçları

Vergi Ziyaı ve Vergi Kaçakçılığı Suçu

Vergi Ziyaı Suçu

Vergi ziyaı; Mükellefin veya sorumlunun vergilendirilme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder.

Vergi kaçakçılığı, vergi kaçırmanın nitelikli bir türüdür. Vergi kaçakçılığı fiillerini işleyenlere, bir taraftan “mali” nitelikli vergi ziyaı cezasının 3 kat olarak uygulanması, diğer taraftan hapis cezası öngörülmüştür.  Dolayısıyla, vergi kaçırma fiili “vergi kaçakçılık” boyutuna geçtiğinde, fiili işleyenler hakkında ceza mahkemelerinde dava açılması söz konusudur.

Vergi Ceza Davalarında şimdiye kadar deneyimimiz şu şekilde olmuştur; Vergi memuru teftiş ve inceleme elemanı iş yeri ve defterler üzerinden yapılan incelemesini varsayımsal olarak bir rapor düzenlemektedir. Vergi kaçakçılığı ceza davasına konu vergi tekniği ve diğer vergi inceleme raporlarını bu varsayımlara dayalı düzenlemeleri vergi müfettişliği yapmış hukuk büromuz için danışmanlık kişilere de inceleterek yapılan savunma neticesinde bu varsayımsal raporlar üzerine açılmış olan davalar olması durumda beraat ile sonuçlandırılması muhtemel olabilmektedir. Vergi kaçakçılığı suçu için avukat tarafından yardım almanız son derece önemli ve faydalıdır.

Vergi kaçakçılığı suçunu aşağıda sırlayacağımız fiillerden bir veya bir kaçını işlemek suretiyle neden olabilmektedirler.

Vergi Kaçakçılığı Suçu Nasıl Oluşur?                                                              Vergi Kaçakçılığı Suçunu Oluşturabilecek Eylemler;

• Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hile, usulsüzlüğü yapmak,
• Gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açmak,
• Defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydetmek,
• Defter, kayıt ve belgeleri tahrif, usulsüz değiştirmek etmek,
• Defter, kayıt ve belgeleri gizlemek,
• Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlemek,
• Muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmak,
• Defter, kayıt ve belgeleri yok etmek, defter sayfalarını yok ederek yerine başka yapraklar koymak veya hiç yaprak koymamak,
• Belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenlemek,
• Asıl veya suretleri tamamen veya kısmen sahte olarak düzenlenmiş belgeleri kullanmak,
• Maliye Bakanlığı ile anlaşması olmadığı halde belge basmak,
• Maliye Bakanlığı ile anlaşması olmayanların bastıkları belgeleri bilerek kullanmak.

VERGİ DAVALARININ AÇILACAĞI SÜRELER

Vergi mahkemesinde dava açma süresi özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde otuz (30) gündür. Danıştay ve İdare Mahkemelerinde ise bu süre altmış (60) gündür.

 Vergi Davası Açma Süresinin Başlaması

Vergi, resim, harçlar ve benzeri mali yükümlülükler ve bunların zam ve cezalarından

doğan uyuşmazlıklarda vergi davası açma süresi;

• Tahakkuku tahsile bağlı vergilerde, tahsilâtın yapıldığı,
•  Tebliğ yapılan veya tebliğ yerine geçen işlemlerde, tebliğin veya tebliğ yerine geçen işlemin yapıldığı,
• Tevkif yoluyla alınan vergilerde, istihkak sahibine ödemenin yapıldığı,
• Tescile bağlı vergilerde tescil işleminin yapıldığı, İdarenin dava açması gereken konularda, ilgili merci veya komisyon kararının idareye geldiği, tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlar.

Özel Kanunlarda Bazı İstisnai Vergi Davası Açma Süreleri

• Haklarında ihtiyati haciz tatbik olunanlar haczin tatbiki, gıyapta hacizlerde haczin tebliği tarihinden itibaren,
•  Haklarında ihtiyati tahakkuk üzerine ihtiyati haciz tatbik olunanlar, ihtiyati tahakkuk sebeplerine ve miktarına haczin tatbiki, gıyapta yapılan hacizlerde haczin tebliği tarihinden itibaren,
•  Kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren,

Dava açma süresi 7 (yedi) gündür.

SONUÇ:

Yukarıda belirtmiş olduğumuz üzere vergi cezasına itiraz olarak açılacak olan vergi davalarında dava açma süresi 30 gün olarak öngörülmüştür. Fakat ödeme emrine itiraz, ihtiyati haciz gibi konularda 7 günlük süre içerisinde hukuki işlem yapılması gerekmektedir. Vergi cezasına itirazda bulunulurken dikkat edilmesi gereken en önemli konu, vergi cezasının hangi döneme ait olduğuna bakılması ve tarh edilme zamanaşımı süresinin geçilip geçilmediğine bakılmasıdır.

Eğer bu vergi zamanaşımı süresi dolmuşsa bu durumda devletin kişiye vergi cezası kesme imkanı olmayacak ve itiraz sonucunda vergi cezası hükümden düşecektir. Bu sebepledir ki vergi alacağının doğmuş olduğu o takvim yılını takip etmekte olan yılın başından başlayarak 5 sene içerisinde tarh ve tebliğ edilmeyen vergi zamanaşımı uğrayacaktır. Fakat vergi zamanaşımı sürelerini durduran birtakım istisnalar mevcut olduğundan dolayı vergi davaları konusunda hukuki destek almak, davanın kaybedilmemesi açısından önemlidir.

Vergi Davalarında Avukatın Önemi

Öncelikle belirtilmesi gereken husus halk arasında vergi avukatı şeklindeki ifadeler yanlış kullanımlardır. Vergi avukatı terimi kullanmak yerine vergi davalarında uzmanlaşmış avukat terimi kullanmak doğrudur. Vergi hukuku, çok geniş kapsamlı ve sürelerin büyük önem arz ettiği bir hukuk dalı olması sebebi ile vergi avukatına da bu konuda önemi büyüktür. Vergi hukuku davaları; vergi davası ve vergi suçları davaları piyasa da danışmanlık veya muhasebe hizmeti verilenlerce temsil edilme yetkisi olmadığı gibi bu kişiler CEZA HUKUKUNA ilişkin olarak bir hukuk fakültesi mezunu kadar vakıf olamayabilecekleri ve de davada temsil yetkileri olmadıkları için  mükelleflerin zararına doğacak sonuçlar doğabilecektir. Vergi davası avukat yardımı, vergi hukuku ve kavramı kapsamında yer alan uyuşmazlıkların çözümünü sağlamakta olan ve ayrıca idari boyutta yer alan vergi ihtilaflarının çözümüne de danışmanlık etmesi sebebiyle önemlidir. Vergi hukukunu bilmek tek başına vergi davası avukat desteği vermek için görüşümüzce yeterli olmayıp aynı zamanda idare hukuku ve de vergi ceza hukuku bilgisini de gerektirmektedir.